Informatie over St. Jacobskruiskruid
Kennisbank van Vereniging Eigen Paard
Kennisbank van Vereniging Eigen Paard
St. Jacobskruiskruid is een giftige plant welke veel schade aan kan richten bij paarden en overig vee. Bij het eten van een grote hoeveelheid kan het dier zelfs sterven. Paarden zullen de plant in de wei niet snel eten, maar herkennen de plant niet meer wanneer deze gedroogd in het hooi voorkomt.
Alle delen van de plant bevatten diverse gifstoffen, hiervan is Pyrolizidine – Alkaloïd de belangrijkste. Wanneer een paard van de plant eet wordt het gifstof opgenomen in het darmkanaal. Deze stoffen komen vervolgens in de lever terecht waar het verval van levercellen veroorzaakt.
Symptomen
Bij een vergiftiging treed er een acute leverontsteking op. Dit kan veroorzaakt worden door het plots opnemen van een grote hoeveelheid van de plant of door jarenlang kleine hoeveelheden op te eten. Dit levert in beide gevallen hetzelfde ziektebeeld op.
Als de lever niet meer functioneert worden lichaamseigen stoffen niet goed meer verwerkt. De stoffen hopen zich op en vergiftigen het lichaam.
Voorkomen
Het bestrijden van Jakobskruiskruid is erg lastig, het is daarom beter om te voorkomen dat de plant in uw weide of hooi terecht komt. We hebben een aantal tips voor u op een rijtje gezet:
Dodelijke dosis bij paarden
Onderstaande dosis is slechts een indicatie. De lever van een paard kan namelijk ook onherstelbaar beschadigd raken nadat het paard langdurig kleine hoeveelheden Jacobskruiskruid heeft gegeten.
Gewicht paard | Dodelijke dosis vers in kg |
Dodelijke dosis gedroogd in kg |
|
100 kg | 4 – 8 | 0,86 – 1,1 | |
200 kg | 8 – 16 | 1,72 – 2,2 | |
300 kg | 12 – 24 | 2,58 – 3,3 | |
400 kg | 16 – 32 | 3,44 – 4,4 | |
500 kg | 20 – 40 | 4,30 – 5,5 | |
600 kg | 24 – 48 | 5,16 – 6,6 | |
700 kg | 28 – 56 | 6,02 – 7,7 | |
800 kg | 32 – 64 | 6,88 – 8,8 | |
900 kg | 36 – 72 | 7,74 – 9,9 | |
1000 kg | 40 -80 | 8,60 – 11 |
– 40-80 gram vers product / kg lichaamsgewicht (=4-8% van de levende massa).
– Totale opname van 14-20 kg vers product (Jacobskruiskruid) of 3-4 kg gedroogd product (Jacobskruiskruid) in hooi is dodelijk voor een paard van 350 kg.
Bron: LLTB
Diagnose
Vergiftiging kan vastgesteld worden door bloedonderzoek. Acute schade kan vaak nog worden behandeld maar schade die op langer termijn is veroorzaakt vaak niet meer.
Centraal meldpunt
Er is een meldpunt opgericht voor centrale registratie van slachtoffers door jakobskruiskruid. De uitkomsten van het meldingssysteem zullen regelmatig bijgewerkt en op de website bekend gemaakt worden. Sterftegevallen uit voorgaande jaren kunnen ook gemeld worden. Ga naar het meldpunt.
Bestrijden
Als het onkruid zich dan toch een weg door je weiland baant dan is het noodzakelijk dit tijdig aan te pakken. Recent onderzoek (2005-2010) op een aantal proefvakken nabij Heerewaarden heeft geresulteerd in een duurzame bestrijding. De nieuwe methode geeft een afname van 80% Jacobskruiskruid weer, evenals de 80% afname door chemische bestrijding. Het voordeel van duurzame bestrijding is dat de grasmat intact blijft.
De duurzame methode betreft het vroeg in het seizoen maaien voordat het Jacobskruiskruid zaad heeft gevormd en het extra inzaaien van grassen en kruiden om de uitgroei van het Jacobskruiskruid te verhinderen.
Voor meer info kijk op levendehave.nl
Links voor meer informatie
jakobskruiskruid.startbewijs.nl
Verzamelpagina met links naar websites over Jacobskruiskruid
www.jakobskruiskruid.com
Feiten en fabels over Jacobskruiskruid, met overzicht van antwoorden op veel gestelde vragen
www.lltb.nl/dossiers/jacobskruiskruid
Dossiers van de LLTB over Jacobskruiskruid, met informatieve folder, detailfoto’s en overzicht van de dodelijke dosis bij vee
www.gddeventer.com
GD wijst op gevaar Jacobskruiskruid
www.hartog-lucerne.nl/kennisbank/jacobskruiskruid
Nuttige informatie van Hartug Lucerne over het voorkomen, herkennen en bestrijdenvan Jacobskruiskruid
vroegevogels.vara.nl
Informatie over Jacobskruiskruid inclusief filmpje
www.paardnatuurlijk.nl/kruiskruid
Informatie van Paardnatuurlijk, inclusief brief voor de overheid en ingezonden brieven
www.provant.be
Folder van de provincie Antwerpen
Downloads
Jacobskruiskruid, de stand van zaken
Door: Dr. Roel van Nieuwstadt. Groep Geneeskunde van het Paard
Jakobskruiskruid, voorkomen is beter dan genezen
Artikel uit de PaardenSport
Folder van Wageningen UR over verspreiding, giftigheid en management