Staart- en maneneczeem
Kennisbank van Vereniging Eigen Paard
Kennisbank van Vereniging Eigen Paard
Omschrijving
Staart- en maneneczeem, ook wel zomereczeem genoemd, is een overgevoeligheidsreactie die jeuk veroorzaakt , waardoor het paard gaat schuren tegen bijvoorbeeld een hek. Hierdoor raken huid en haren beschadigd. De paardenhuid is met name gevoelig aan de manenkam, staartwortel en onder de buik. Doordat het paard gaat schuren wordt de huid dikker en breken de haren af. In deze dikke en beschadigde huid kunnen bacteriën binnendringen, waardoor de huid ernstig ontstoken raakt en tot bloedens toe kapot geschuurd kan worden. Zomereczeem is geen besmettelijke aandoening.
Oorzaak
De aandoening wordt veroorzaakt door zandmugjes (Culicoïdes). Het culicoïdesmugje komt globaal voor van maart tot oktober en leeft met name in de buurt van vegetatie en bomen. Hij is vooral actief in een vochtige warmte, in de schemering en bij windstil weer. In vochtige zonnige zomers groeit de populatie mugjes explosief en kan dan ook veel overlast veroorzaken. Het mugje zoekt plaatsen op het paard waar de huid zacht is en waar het gemakkelijk bij kan. Doordat de haren op de manenkam en bovenzijde van de staart omhoog staan kan het daar heel makkelijk bij de huid komen om te steken. Wanneer een mugje prikt spuit het eerst een beetje speeksel onder de huid. Dit speeksel is ook de oorzaak van de jeuk bij het paard. Aan de kust en op eilanden komt staart- en maneneczeem minder voor, omdat daar meer wind staat en het daar over het algemeen ook koeler is.
Symptomen
De eerste symptomen verschijnen vaak op een leeftijd van 3 jaar en de ernst neemt vaak met de jaren toe. In de winter hebben paarden over het algemeen geen last van deze aandoening. En het gebeurt dan ook nog wel eens dat paarden met dit probleem om die reden in de winter worden verhandeld. In principe kan het bij elk paardenras voorkomen, maar IJslanders, Friezen, Shetlanders en Arabieren zijn gevoeliger voor dit probleem.
Gevolgen
Een paard met staart- en maneneczeem kan gewoon voor het doel gebruikt worden waarvoor het was aangeschaft. De jeuk is alleen erg vervelend voor het paard en door het schuren ontstaan vaak lelijke, kale (open) plekken. Het is wel van belang dat het paard geen open plekken heeft op de plaats van het tuig.
Behandeling
Er is geen middel bekend dat staart- en maneneczeem genezen kan. Er zijn gelukkig wel veel middeltjes op de markt om de jeuk en de pijn voor het dier te verzachten. Het belangrijkste bij de behandeling is de oorzaak (contact met de mugjes) tegengaan. Je kunt het contact niet voorkomen maar wel vermijden door gevoelige paarden op stal te houden op momenten dat het mugje het actiefst is (rond zonsopgang en zonsondergang). Daarnaast zijn er speciale vliegendekens ontwikkeld voor paarden met dit probleem, die je wel op moet doen voor de eerste jeuk begint. Verder zijn er verzachtende lotions en zalfjes op de markt die de jeukende ontsteking tot rust kunnen brengen. Er zijn ook bepaalde voedingssupplementen met plantaardige vetzuren die een rustgevende invloed op de huid hebben. Het is wel belangrijk dat je tijdig met deze middelen begint en je het dier er dagelijks mee behandelt wil het succes hebben. Er is in Duitsland ook een vaccinatie ontwikkeld tegen huidschimmel die bij een dubbele dosering een positief effect heeft op de weerstand tegen jeuk. Dit helpt alleen als preventieve maatregel en moet dus toegediend worden vóór aanvang van het muggenseizoen.
Afbeeldingen op deze pagina: Atorka.nl